[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh chorghmaH: QapmeH HIv
ghunchu'wI' 'utlh
qunchuy at alcaco.net
Fri May 18 11:19:45 PDT 2012
On Thu, May 3, 2012 at 2:11 PM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> *veS* yaS puS qel vajar, Hota'ro' ghutar je 'ach pagh wuqqu'. ghutarvo'
> QumwI' tlhap vajar 'ej *veS* rI'. jang Sogh. jatlh, "SuloSnIS. Quv Huv
> yIghoS 'ej peloS."
lulIghchaj lulonnIS. Do'Ha'. SIStaH'a'? yIQqa'be' vajar QoymoHwI'mey 'e' vItul.
> yotlhDaq QamtaH ghom. bejchuq 'ej loSlI'. 'ej tagha' qo'
> HuvHa'choHmoH jol.
batlh bInID 'ach yabwIjDaq Qapchu'be' Delpu'ghachvam. He gheghDaq
lenglaw' qech. pagh chaq mu'tlhegh Qav pIw vIlarghrupbe' neH.
> *veS* jolpa' lupawDI' jatlh jonwI', "lItHa'! tugh!" 'ej
> pa' lumejta'pa' pawpu' ghom veb. jonwI'. QumwI' tlhap vay' 'ej chob lughoS.
qagh <jonwI'> cha'DIch.
> chobDaq qev Hutvagh. Hoy'chuq SuvwI' law' 'ej paw'chuq. joSmey law' Qoylu'.
*lu*Qoylu'
> rInpu'bogh may' rur 'ach chech HochHom 'ej rIQ SuvwI' puSqu'. veDDIrmey chIS
> qeng HochHom wamwI'pu'. ghoSmoH ghom'a' 'e' luchaw'.
Since the immediate context is all about the crowd and the other
hunters, it took me a while to grasp the intended object of {ghoSmoH}
and subject of {luchaw'}. I think an explicit {*Dugh* beq} or
something would help a lot.
> puSchoHDI' ghom'a',
> 'avwI'vaD jatlh vajar, "SuchwI' DorwI' wIpoQ," 'ach buSHa' 'avwI'.
>
> vajar SupmoH ghogh. "vajar HoD!" jatlh. be'tlhar ghaH. betleH qeng je.
If this is intended to be "she too carried a betleH", I suggest
{betleH qeng je ghaH}. Otherwise I'm more ready to interpret it as
"she carried a betleH (and carried something else too)" or perhaps
"she carried a betleH (and did something else too)." Adding {ghaH}
does use it in a slightly different sense than in the preceding
sentence. I don't believe that is a problem, but I can imagine a valid
complaint.
> "qaghuHmoHta'. qatlh Sucheghta'?" jatlh be'tlhar.
> jatlh vajar, "may'meyDajvo' Haw'be' tlhIngan."
> jatlh be'tlhar, "may'raj 'oHbe'."
> jatlh vajar, "nIteb Qob qaD jup 'e' chaw'be' SuvwI'." vIH be'tlhar wuS 'ach
> Quch'a'? Sovbe' vajar.
(jIngongnIS. qaStaHvIS wa' pem vIttlhegh neH jatlhlaH'a' nuv?)
> nachDaj tlhe'moH be'tlhar 'ej jatlh, "mang!" qImchoH nuv puS. wa' Hung
> 'avwI' wIv be'tlhar. ghaHvaD jatlh, "ghochchajDaq nuvpu'vam tIDor." tlheD
> be'tlhar.
>
> lob 'avwI'. betleHmey veDDIr je roQmeH pa'chaj lujaH, ghIq SeSpa'Daq ba'taH,
(SeSpa' ja'chuqghach vIqaw.)
> ghIq tach machDaq Dor latlh 'avwI'. tachDaq law' HaStamey. wamwI'pu'
> SuvwI'pu' 'ovwIpu' je muchtaH.[188] *veS* ghu' luqImbe' tlhutlhtaHvIS.
ghIQmeH Duj rurchoH QI' Dujvam.
> chobDaq may' wabmey Qoymo' QamchoH 'ej tach lojmIt lughoS. qaDchuqtaH cha'
> SuvwI'. betleHmey yantaH. Dop chobDaq ngab chang'eng ghIq nargh.
chegh 'e' Del <nargh>vam qar'a'? ngabpu' net Delmo' chaq jImIS. chaq
qaq <ngabHa'>.
> choltaHvIS
> ghobwI'pu' be'tlhar ghov vajar. loD ghovbe'. jatlh ghutar, "HungpIn ghaH."
> chobDaq vajar luyuv bejwI'pu'.
>
> DIS QujmeyDaq[269] SuvwI' po' law' Hung yaSpu'vam po' rap.
lugh'a' <-Daq>? DIS Qujmey SuvwI' Daqellaw'.
> jop 'ej way'.
> tlhe''eghtaH may'. cholqa'DI' ghobwI'pu' DoH 'e' nID vajar 'ach bot
> bejwI'pu' chu'. DaH be'tlhar Dub neH leghlaH vajar. betleH levDI' 'ej
> ngolDI' vIHtaH SomrawDu'. DoH be'tlhar 'ej betleH yantaHvIS, vajarDaq pum
> bIQ'e' puvmoHbogh DeSDu'Daj. HungpIn woch law' be'tlhar woch puS 'ach nom
> vIHlaH be'tlhar 'ej HoSghajqu' volchaHDu'Daj. HungpIn DoHmoH 'ej Dop chobHom
> 'el 'e' raD. Suvqu'. Dop chobHom 'el je be'tlhar. tlhuHtaHvIS SuvwI'pu' 'ej
> mupchuqDI' 'etlhmey QoylaH 'ach tam qamDu'Daj.
vIHtaHbogh ghobwI'pu' luleghlu'. mupchuqtaHbogh 'etlhmey luQoylu'.
puvtaHbogh bIQ Hotlu'. ghaytan chob muDDaq SuvwI'pu' lularghlu', 'ej
chaq 'Iw mumlaH wuS chopbogh bejwI'. SeymoHbej may'!
> [269] The Year Games - a John M. Ford thing. Some kind of Klingon Olympics.
Olympic events tend to be won by outperforming your opponents; the
Year Games seem to be about combat. I think of them as more akin to
gladiatorial games.
More information about the Tlhingan-hol
mailing list