[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh chorghmaH wej: bolmoH

Qov robyn at flyingstart.ca
Thu May 24 11:31:24 PDT 2012


At 11:41 '?????' 5/24/2012, ghunchu'wI' 'utlh wrote:
>On Tue, May 8, 2012 at 8:59 AM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> > 183: bolmoH
>
>muSIvmoH pervam. pIj qID lutvam permey. vaj <maghwI' moj net raD>
>'oS'a'? <yab chImmoH> 'oS'a'? chaq nay' 'ey Del. nom vIlaD.

bIlugh. motlh cha'logh 'ay' permeywIj yajlaH vay'. qIDbe'chugh chaq 
toj pagh loQ pegh 'ang.

> > "nuq bop?" jatlh Sogh. may'Duj meHDaq toy'taHmo' ghaytan pIj 
> QInmey pegh Hev
> > Soghvetlh.
> > "pegh," jatlh 'eSSIm.
> > "DaH Dujatlhrupbe' Sa'," jatlh Sogh. "ghaHvaD jabbI'ID yIqon."
>
>Farsajii QumpIn rur. "DachtaH HoD'e'. QIn Danob DaneH'a'?"

pImchu'be' Hoch. Duj loHmeH lI' 'op mIwmey. meHDaq SaHlaHtaHbe' HoD 
'ach QInmey potlh HevnIS.

> > "pegh'a'?" jatlh 'eSSIm.
> > "peghchu'," jatlh Sogh.
> > Sa' qImyalvaD wanI' tu'pu'bogh Delchu' 'eSSIm.
>
>Do'Ha' *Dugh* beq. DaH voqlaHbe' Sa' net 'ol.

Do'Ha'.

> > jabbI'ID vanDI' yon 'eSSIm.
> > tlhIngan matlh ghaH. tugh yejquv muv qImyal Sa'. chaq toDta'bogh 
> tej qaw 'ej
> > QaH.
>
>chaq.

tullaHtaH 'eSSIm. tulmeH 'ej not qaSbogh wanI'mey 'oghmeH po' yabDaj.

> > gheD pe'choH 'eSSIm. Ha'DIbaH ngImmoHbe'meH luH 'eS bagh 'ej teq 'ej woD.
>
>jImoDtaHmo' wejlogh vIlaDnIS vIjajchu'pa'. <'eS> vIleghHa' 'ej <'ej>
>vIlaD. <luH> vItu'DI' wot vIleghtaHqu'. tagha' jIyep 'ej mu'mey SaH'e'
>vIleghchoH.

pIt <'et> vIleghDI' vIlaDHa' 'ej <'ej> vIlegh.  vIraS HolvaD <'ej> 
'oSmo' <et> HoSqu' Qagh.

> > 'Iw boSchoHDI' 'eSSIm, wewchoH QumwI'. qImyal ja'rupchoHmeH pur 'eSSIm 'ach
> > rI'be'lI' qImyal. rI'lI' Mahoun. ghIHmo' ghopDu'Daj QumwI' jangmeH leQDaq
> > DeSqIv lan 'eSSIm.

I like that detail. Although it's never been animal entrails, doing 
things with ones elbow because of messy hands is definitely writing 
what I know.

> > "'eSSIm! ghuy'cha'! bIrIQqa''a'?" jatlh Mahoun.
> >
> > ghopDu'Daj ghIH leghpu'. jatlh 'eSSIm, "ghobe'. 'uQwIj vIvutlI' neH."
>
>puqwI'vaD vImugh. Haghbe'. vaj vIja' "It's a lot funnier in the
>original Klingon." *ghIq* Hagh ghaH.

ghaytan Mahoun DaSovnIS je. reH rIQqa'DI' 'eSSIm jotHa'mo' Mahoun tlhaQ.

> > jatlh Mahoun, "DaHjaj ram bavHa' Farsajii."[201]
> > [201] I'm still bearing in mind SuStel's interpretation that 
> every verb must
> > have an aspect suffix, but I don't believe it.
>
>TKD fully supports this sentence. Section 3.1.7:
>
>"When the context is appropriate, verbs without a Type 7 suffix may be
>translated by the English future tense (will), but the real feeling of
>the Klingon is closer to English sentences such as 'We fly tomorrow at
>dawn,' where the present-tense verb refers to an event in the future."
>
>Though one would typically consider an "event" to be an
>over-and-done-with action, and the "fly at dawn" event is definitely
>such an action, this passage in TKD is explicitly talking about verbs
>lacking an aspect suffix.

maj. mu'tlheghvetlhvaD pabwIj vIHonbe'pu' 'ach qech vIqellI' vImuch vIneH.

> > reH ratlhlaHbe' Mahoun 'ej DaHjaj mej 'e' ghuHmoH, 'ach pay 'eSSIm. jatlh,
> > "yuQlIj DaghoS'a'?"
> >
> > jatlh Manhoun, "ghobe'. naDev wej rIn Qu'maj. muDDaq law'mo' tatmey jolpat
> > lunIS. tIrvaD tlhoS lo'laHHa'.
>
>le''a' tIrvam? jollu'taHvIS tatmey cherghlaHbe''a'?

ghobe', 'ach law'qu'mo' tIr, pIj luj jol. tatmey cherghlaHbe' jol'e'.

> > maloStaHvIS yuQ SumvaD naH ghoQ wIHIj."
> >
> > jatlh 'eSSIm, "jolpat Dalo'laHbe'chu''a'?"
> >
> > jatlh Mahoun, "QIt ngaQchoH jolpat 'ej pIj ngaQHa''eghchoH. law'qu'mo' tIr,
> > nuv Qanbogh pat wIngepta' vaj lujDI' jol, tIr wIQaw'. nuvvaD QIt Qap 'ach
> > Qobbe'."
>
>chuH.

toH, QIj je Mahoun.  'ay'vam vItaghDI', ja'lI' Mahoun 'ach Ha'DIbaH 
pe'taHvIS 'eSSIm, tIr qelbogh qep'e' SIQ Mahoun. vaj vIchoH. lut 
ja'laHchu' 'eSSIm.

> > mon Mahoun. jatlh, "mej Farsajii 'ach Qu'vetlh ngaj chavlaH beqwIj.
> > vItlhejnISbe'. qatlhejlaH." rut tlhoy jatlhmo' Mahoun puQchoH 'eSSIm, 'ach
> > jatlh 'e' Qoyqa'laHbe'chugh 'IQqu' 'eSSIm.
>
>parmaq qay'moHlaHlaw' yolvam.

'e' wIbej.

> > jatlh 'eSSIm, "DaH HISuch. SoHvaD 'uQ vIvut." jabbI'ID vanta'DI' 
> gheD buSqa'
> > 'eSSIm. wa' 'o' 'uS, QoghIj, tIq, chej je pol. tlhIngan tI tlhorgh wIvmeH
> > Du'HomDaj ghoS. Hutlogh chej SIjta'DI' 'oHDaq tI tlhorgh ghoD 'ej HIq lIch.
> > QoghIj 'ay' wIv. pe'qu' 'ej 'oH tI je DuD ghIq tIqDaq ghoD. 
> Ha'DIbaH 'ay'mey
> > langqu' SIj 'eSSIm 'ej latlh 'elpI'Daq lan. 'IHmeH nay' yorDaq mInDu' chel
> > 'ej HeHDaq 'aDDu' lIS. raSDaq 'Iw HIq, bIQ bal je lan.
>
>ngeDlaw'pu' 'ay'Homvam qonwI' Qu'. motlhlaw' mIw Delbogh. ja'lu' Doch
>DaSovbogh yIqon. Sojqoqvam DaSov'a' jay'?

jIvut 'e' vItIv. naHmey vIlo'taHvIS rurbogh mIwmey vIlo', vaj 
tlhIngan Soj qub vIqeltaHvIS mupIlmoH. muDev je KGT.  ghaytan 
tlhInganvaD motlhbe' Ha'DIbaH 'ay'mey langqu', tajmey HoDu' je 
lo'qangchu'mo' tlhInganpu', 'ach nov yuQ Sar Dabpu'mo' 'eSSIm chaq 
nov Soj vut je. motlhlaw'mo' jIQapta'. :-)

> > Don't you just want to watch "Iron Chef Qo'noS" now?
>
>ghobe'! Iron burgh vIHutlh. 'uQvam chuplu'chugh, vabDot "Durian" vImaS.

cherghlaHjaj Mahoun. parmaqqayDaj voqnISbej.

- Qov 




More information about the Tlhingan-hol mailing list