[Tlhingan-hol] nuq bop bom: wa'vatlh SochmaH loS: HIvwI'
ghunchu'wI' 'utlh
qunchuy at alcaco.net
Mon May 7 07:37:15 PDT 2012
On Thu, Apr 26, 2012 at 12:43 PM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> “qaSbe'pu', maHun. qaqaw. jajvetlh mInDu'lIj vIqatta'DI' qama' buq vIteqbe'.
> bImISlaw',” jatlh vajar, ghIq mIllogh legh. ghov. wejmaH ben QI' pegh
> 'oHbejpu' tuQDoq'e'. qubtaH. not SaHtaHvIS vajar tuQDoq lo'taH vay'.
>
> “qaSbejpu'. murotlhmoH. chaq tlhIngan Hol mujatlhmoH. qatlh qama' lurotlhmoH
> tlhInganpu'?” jatlh Mahoun. De'vam neHqu'mo', bIQ neHbogh qama' rur.
muqawmoH mu'meyvam Do'Ha'. Soj neHbogh qama' ghaHpu' Mahoun'e'.
> jatlh vajar, “Heghbe'meH. Heghchugh qama', ra'pa' ra'wI', qay'. chaq wanI'
> Daqawbogh vISov. nonchoHpu'mo' DeSDu'lIj 'ej--”
chaq qar <non> 'ach jum. yInwI' DeS Delmo' jIbItqu'.
> qagh Mahoun. jatlh, “wanI'vetlh vIqawchu' je. pIm.” poSDaq DeSDajDaq
> 'uch'eghchoH Mahoun 'ej 'eSSIm leghmeH nach tlhe'moH. jatlh Mahoun, “jIHvaD
> Soj Danob 'ej Qel DarI' 'ach cha'maH wa' 'anDornganpu'vetlh Qorghlaw'pu'
> pagh. langqu'chu' 'ej roptaH 'ej Heghpu' 'op.”
>
> “'anDorngan 'ar?!” pe'vIl jatlh vajar. Mahoun SupmoH.
vay' ghovlaw' vajar. tugh mISvam QIjlu'jaj.
> chuSchoH Mahoun
> QumwI'. 'eSSIm retlhDaq QamchoH Mahoun, jangtaHvIS. nov Hol jatlhtaHbogh be'
> 'IjchoH. Mahoun ghIjlaw' mu'meyDaj. QumwI' 'eSmoH Mahoun.
'IH <'eSmoH>. not vIleghpu'. nap 'ej Delchu'.
> vajar pum qabDaj.
> jatlh, “qatlh ngem SumDaq SaHlaw'taH cha' tlhInganpu'?”
>
> Hota'ro' ghutar je tu'law'pu' Farsajii noch. jatlh vajar, “beqwIj chaHlaw'.
Something about {beqwIj chaH} bothers me. I understand that "crew"
could be a collective non-speech-using noun akin to "family", but
since the pronoun is {chaH} with the antecedent {cha' tlhInganpu'}
wouldn't this sentence best be understood as the plural "they're my
crewmen" and use {-wI'}?
> nIghIjbe'meH tlheD 'e' vIra'.” bIttaH Mahoun. De' 'olDI' 'eSSIm, leS Mahoun.
qarchu'be', 'ach yap. ra'qu'ta'be'. I suppose he's not being
approximate, so it's fine.
> pay' bebDaq chuSqu' vay'. qachDaq Suppu''a' HIvwI'? betleHDaj woH vajar.
> QumwI'vaD jachchoH Mahoun. chuStaH beb. lojmIt chuq luchovlaw' Mahoun
> mInDu'. Dung bej vajar. jotlaw' 'eSSIm neH. jatlh 'eSSIm, “SISqu'choHpu'.”
qen chuch moQmey SISbogh vISIQ. puH Duj law' QIH. wa'Hu' wanI'
vIqawtaHmo', beb chuS Qoylu'DI' SIbI' muD Dotlh vIqel.
> lojmIt poSmoH 'eSSIm. SISbej. leghmeH lojmIt chol vajar. yav qIpDI' bIQ,
> Supqu'. "tugh rIn," jatlh 'eSSIm. "jarvam pIj qaS."
DaH tujHa'moH 'engmeyvetlh chong. 'ej chaq SISmo' jol noch nISbe'choH
muD tatmey.
> jatlh Mahoun, “jItlhIHagh qoHpu' neH HeghtaHvIS SuvwI'pu'.” quSDaq ba'qa'.
tlhIngan qa'Hom rItlaHlaw' Mahoun.
> Haghbe' 'e' Qap vajar. tlhIngan loDHom qawmoH Suy. jatlh Mahoun, “jIjolpa'
> naDev cha' tlhInganpu' neH tu' noch. jatlh QeDpInwI' HungpInwI' je, muDDaq
> law'mo' tatmey QapHa'laH noch, jolpat je.
qay'pu' tatmeyvetlh 'e' vISovqu'!
> 'ach 'anDornganpu'wI' DIqel.
> wa'maH vagh qama' lutu'lu'. Heghpu' jav vIqIHpa'. qatlh Qorgh pagh?”
>
> lut ghov 'eSSIm 'e' loS vajar 'ach wanI' Sovbe'law'. Qup. lut ja'choH vajar.
potlhbe''a' wanI'? qun HaDbe''a'? tugh jISovchoHjaj...'ej tugh yajjaj Hoch.
-- ghunchu'wI'
More information about the Tlhingan-hol
mailing list