[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh vaghmaH loS: <nuqDaq DapIH?>
Qov
robyn at flyingstart.ca
Fri Mar 30 11:23:52 PDT 2012
At 10:23 '?????' 3/30/2012, you wrote:
><nuqDaq DapIH?>
>
>'ay'vam pong vIlaDDI' jIHagh. De' So'meH Daq bopba'.
SuQIpbe' 'e' vISovmo' loychoH 'op Mahoun SuchchoHDI' Qel 'ach wanI'
vItIvmo' 'ej mISbe'meH pagh loymeH 'eb vInobqu'pu'DI' vI'ang ghIq vIQIj.
>On Tue, Feb 14, 2012 at 3:19 PM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> > jatlh Qugh, "jIQol 'e' lutuch jolpa' 'avwI'pu'. Qu'wIj Sovchu'meH muyu'."
>
>Odd. I have a hard time reading {mu-} as "they-me" for some reason. I
>guess it's just rare enough that I haven't gotten a solid mental
>connection established for it.
reH mulegh ghaH 'e' DaQub'a'?
> > "vay' lurI'. Hoch 'ol. munuDqu' 'avwI'pu' 'ej 'aHwIj lunuDqu' je. Hoqra'
> > De'wIj nuDchoH 'ach mIn moQ taplu'pu' luleghDI' nobHa'."
>
>vIpIchbe'.
maj! <chay' De' vISo'laH?> jIjatlh'eghDI' mIwvetlh vIwIvta'.
>va, qen ghIrep naHmey vISoppu'bogh vIqawtaH 'ej qech QIp vISIv: na''a'
>mIn vIychorghHey?
not vImumpu' 'ach na'mo' HochHom porgh taSmey, na' 'e' vIpIH, 'ach
bIQ'a'Daq ghotI' mIn vIychorghHey tlhutlhnIS bIQ HutlhwI'pu' 'e'
vIqaw vaj chaq na'be'.
> > "DochmeywIj Say'qu'
> > HotchoHDI' jIjachchoH. jIjatlh <SIDpu'wI' boHoH boneH'a'? ngaSwI'vetlh
> > bongaQHa'moHta'mo' DaH vIwoDnIS>."
>
>woDnISbej'a'? Say'qu'qa'moHlaH neH qar'a'? Say'qu'ghach SaHmo' Qelvam
>Dumer. (chay' "prejudice" mughlu'?)
chaq 'op Sevmey wojqa'laHbe'. che'ronDaq HaqlaH Qel 'ach wIvlaHchugh
luch Say' maS.
> > Mahoun Dotlh Del Qugh. qIjchoHpu' DIr 'ej He'So'taH. 'uch'egh Mahoun,
> > 'IjtaHvIS. ghaHvaD jatlh Qugh, "DeSDu'lIj vISay'nISmoHta'. Ha'DIbaH non
> > vIteqta'DI' Hom vIleghlaH. lojmo' Ha'DIbaH DIr je Somraw'DulIj vIchoqmeH
> > ngoSbogh mep vIlo'[146]."
>
>nom <ngoSbogh mep> vIyajlaH, mayIttaHvIS maja'chuqpu'mo' neH. Hujlaw' mu'mey.
DIvI' HolvaD Huj je.
> > "tay'taHmeH DIr ngeb, 'oHDaq mep qoSta' tu'lu' je."
>
>Sev 'oH qoSta'vam'e' qar'a'?
ghobe' DIr ngeb qemwI' 'oH. 'oHmo' DIr ruQlaH Qel ghorbe'taHvIS DIr.
DIr ngeb lanlu'taHvIS tay'moH, ghIq SIDDaq QIt ngoS.
> > "qaStaHvIS DIS ragh mep 'ej lojmoH porghlIj."
>
>maj, ngoSbogh mep Del. yap. chaq <mep ru'> vIpong.
vIDelba'. nIteb yaj vay' 'e' vIpIHbe'. pIj Qel cham DelnISlu'.
> > "DeSDu'lIj vISoQmoHta'DI'
> > vIHotlhqu'. Dat SaH mep 'ach nonbe' Ha'DIbaH. SIbI' DIr lajHa'be'meH
> > porghlIj, Hergh qanobta'. tlhIngan DururmoH. qaStaHvIS wej Hoghmey QaptaH
> > Hergh 'e' vIpIH. QopDI' Hergh mutlIjDaq Hegh DIr."
>
>jum. Heghpu'be'ba' MaHoun DeS DIr qa'meH.
ngugh Mahoun mutvaD joy'meH Sov 'Itlh law' vormeH Sov 'Itlh puS.
> > poSqu' Mahoun mInDu'. "tlhIngan Hol vIjatlhmoHta''a' Hergh?" jatlh.
>
>mIS wotDaj. lughHa' mojaq. I would add { 'e' qaS} between {vIjatlh}
>and {moHta''a'}.
pagh {mujatlhmoHta''a'}, qar'a'?
> > jatlh Qel, "yIDoghQo'. Qel tlhach mu'mey vIjunmeH neH jIjatlh <DururmoH>.
> > tlhIngan DIr lajmeH porghlIj vang neH. 'ach bIpIvtaHmo' 'utbe'law'pu'. DIr
> > 'Iq vIlo'ta'mo' ghegh DeSDu'lIj. jIvumtaHvIS bIvemchoHlaw' 'ach DuQIHqa'
> > 'avwI' vIneHbe'mo', vIpegh."
muQuchmoH peghvetlh luwavbogh Qel, vajar je, luSovbe'taHvIS.
>latlh peghta' je 'e' vIlaDrup.
:-)
> > jatlh Mahoun, "vIqaw. choQaHlI' 'e' vISov. qatlho'."
> >
> > jatlh Qugh "jIDachtaHvIS ropyaHwIj lulaghchu'ta' 'avwI'pu', nejtaHvIS.
> > jIcheghDI' De' 'aplo' vIqengbogh nge'. Hoqra'vo' latlh De' 'aplo'
> lunge' je.
> > muyu'choH. povam ropyaHDaq SaHpu' tarven 'e' vIchID 'ej jIvIt: QongmoHmeH
> > Hergh neHpu'. vInobbe'pu'. Doy''eghmoHmeH mI'qu' 'e' vIchupta'. yonlaw'pu'
> > 'avwI'pu'. 'ej mej."
>
>There's absolutely no logical reason for {'e' vIchupta'} to be wrong.
>It still catches my attention immediately as a rulebreaker.
vItI'. :-(
> > jatlh 'eSSIm, "vaj De' lutlhapta'."
> >
> > jatlh Qugh, "lupolbe'ta'. ngugh cha' rep pIq lunobHa'."
>
>{ngugh cha' rep pIq} doesn't sit quite as well with me today as a
>similar phrase did last time I read it. I don't know why. I'd have
>used {qaSpu'DI' cha' rep} here.
jIDajtaH neH, vaj yIja'taH.
> > jot Qel ghogh 'ach 'eSSIm joQDu' HIvlaw'taH 'eSSIm tIq. jatlh, "'oHDaq nuq
> > qonlupu' jay'!"
>
><qonlupu'> Hutlh qaghwI' 'ut.
>
> > jatlh Qel, "'avwI' mIn rIQ, maHun DeS, latlh SID Sar De' je. 'aplo'mey
> > vItamta' 'e' yIlIjQo'."
> >
> > jatlh 'eSSIm, "vaj nuqDaq 'oHtaH latlh'e'?"
> >
> > "Daloybe'ta''a', 'eSSIm?" jatlh Qugh.
>
>Mahoun DeS vISIq ('ej vIqay).
:-) !
> > ---
> > SKI: The doctor was not explicit about what he did with the data storage
> > device, but thinks Essim can guess.
> > ---
> > And so do I think you can. Did anyone guess earlier? How long ago? When did
> > you first wonder about that?
>
>Though today was the first time I opened the email containing this
>installment, I had already read its title. I guessed what it meant
>immediately after finishing the previous one (now more than two weeks
>ago).
I knew it earlier, of course, but not nearly as much earlier as you
would expect for someone who is nominally in control of this story!
- Qov
More information about the Tlhingan-hol
mailing list