[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' cha'vatlh wa'maH chorgh: che'ron wIvlu'

ghunchu'wI' qunchuy at alcaco.net
Sun Jul 8 11:41:09 PDT 2012


On Jun 21, 2012, at 10:53 AM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:

> yoH 'avwI' wa'DIch. jatlh, "nuqDaq ghaH vajar HoD'e'? HeSwI' ghonob."

**
ghaytan nIv <ghaH_taH_>.

> "naDev jIHtaH. HeSmeyqoqwIj tIper," jatlh vajar. vajar SIchmeH ghom'a' juS 'e' nIDDI' 'avwI' wa'DIch, 'avwI' lu'uchchoH lopwI'pu' 'ej nuHmeyDaj nge'. Haw' latlh.

DaH tagh QuDna'. tugh QeHqu'choH qImyal.

> mej je mebpu' puS 'ach ratlhtaH HochHom. 'avwI'pu'chaj 'omqangmo' *veS* yaSpu', vajar lumer 'ach Dujvam ghu' lucherghtaHmo' lumerpu' je. nIn ngaSwI' rur quvchaj. qoD leghlaHbe' vay' 'ach SachtaH SIp 'ej panDI' vay', pay' jor 'ej qul leghlaH Hoch.

I was about to point out that {nIn} "fuel" doesn't necessarily need to be flammable. Star Trek uses fusion and matter-antimatter fuels. But as it turns out, the fuel called out on the Bird of Prey poster is hydrogen, so never mind.

> tugh latlh qopwI'pu' lungeHlu' 'e' luSov, 'ej ghaytan law' chaH.

Haw'ta' 'avwI' cha'DIch net botchugh, rap ghu'. bejtaHbej Hung beq.

> pa' HubrupchoHmeH nom vang tlhInganpu'. raSmey tlhe'ta' 'ej raS HeHmeyDaq raSmey lan. Hung qonwI'mey HotlhwI'mey je Qotlh.

maj. mangghomHomvam ra' 'Iv?

> jorwI'mey lutlh chenmoHmeH HIq balmey lo'. QumwI'mey lo' 'op yaSpu'. Hol poD, per yuD je lo'.

chu'be'law' QuS. vangrup nuv law'.

> lojmItmey 'avchoH qoj botchoH. patmey naw'meH, lo'laH lojmItmey poSmoHlI' chamwI'pu'.

'Iq wotmey. <lo' law' lojmIt> DapongHa''a?

> jeS Hota'ro', ghutar je. chIch che'ronvam luwIvbe'pu' 'ach DaH lucherta'mo' ghol qaDrup.

qaDrup'a' che'ron'e'? pagh ghol luqaDrup'a' chaH?

> 'avwI' lujonpu'bogh yu'choH ghom'a'. yaS patlhmey vuvmo' 'avwI' mIS, jang 'e' nID, 'ach 'Iqmo jachtaHbogh kyu'wI'pu', moghchoH. jatlh, "jISovbe' jay'! HIpIchQo'! vIra'lu'DI' jIlob neH. wo' vItoy'!"

wo' toy' 'e' maq, 'a ra'wI' neH toy'. wo' toy'a' ra'wI''e'?

> jatlh yaS QeH, "bIlob'a' neH? bIQIp'a'. bIQublaHbe''a'?" 'avwI' qab qIp.

(I obviously have more trouble with questions that lack question marks than you do. It's just not my style. But as long as it's intentional on your part, I can accept it.)

> Ho'Du' 'ang 'avwI'. noD 'e' nID, 'ach lu'uchtaH ghom'a'. HoHruplaw' yaS QeH. yu'wI'pu'Daj Saghqu' chov 'avwI'. lopno'chaj luqaghpu'mo' 'avwI'pu', reH'a' yaSpu'? ghobe'. jatlh 'avwI', "jIQIpbe'bej, qaH. ta'mey'e' poQbogh wo' vISovlaHbe'. ra'wI'wI' vIvoqnIS. jaS QaplaHbe' may'Duj tIn."

QI' Sun pablu'be'chugh, Dej QI' 'e' vIHarlaH.

> tlhuHqu' 'avwI' 'ej HughDajDaq nom Sach 'ej SachHa' 'aD 'e' leghlaH vajar, 

mu'tay' DaQachchu'. (Toki Pona vIghojchoH vIneH 'e' Datu'chugh, HIweq.)

> 'ach jottaH ghogh 'ej meq lu'agh mu'meyDaj. wo' lutoy'taH negh QaQ.
> 
> jatlh vajar, "wo' toy'be'chugh ra'wI'Daj, nuq 'oH tlhIngan mang Qu''e'?"
> 
> "vIqaDnIS," jatlh 'avwI', "'ach wa'Hu' ra'wI'wI' numlu'. not batlhHa' mu--" yev 'avwI'. jang 'avwI' 'e' luQoymeH jachbe'choHpu' ghom'a'.

<jatlhDI' tlhIngan 'avwI', 'Ijqu' nuvpu'.>

> luDechbogh tlhIngan qabDu' Sagh leghqa' 'avwI'. jatlh, "QI'yaH. ra'wI'wI''e' bopbe', qar'a'?" nachDaj tlhe' mang, qIQlaw'wI'pu' DevwI' nejtaHvIS. vajarvaD jatlh, "SaQaH. pa' quvDaq jIQam vIneH. wo'na' vItoy'meH jISuvlaHqu'."

vaj DevtaH vajar. yaS wa'DIch ghaHba' Hota'ro'. HungpIn poQchu'be' QuD, vaj batlhpIn gheSlaH ghutar. 

Would {qIQwI'pu'Hey} be a better choice than {qIQlaw'wI'pu'}? It does contrast more cleanly with {wo'na'}.

-- ghunchu'wI'



More information about the Tlhingan-hol mailing list