[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' cha'vatlh wa'maH loS: quvHa'wI' DaqaDbe'chugh bIquvHa''eghmoH

ghunchu'wI' 'utlh qunchuy at alcaco.net
Tue Jul 3 04:01:12 PDT 2012


On Sun, Jun 17, 2012 at 10:04 AM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> vajar was asking the doctor to verify that he was hearing all that he should
> hear.

bIval; Huy' Darur. wabmey ghoghmey je QoynISba', 'ach De' Qoy je neHbej.

> 214: quvHa'wI' DaqaDbe'chugh bIquvHa''eghmoH
> 
> QoymoHwI'mey teqta' vajar. nom bIH nuD Qel ghIq nobHa'. jatlh, "tIjomqa'.
> teSlIjDaq bIHtaHvIS vInuDnIS. tamtaHvIS ghoghwIj choQoylaHchu'chugh HIja'."
> raSDaq ba'choH vajar 'ej teS nuDmeH joD Qugh.

'eS'a' raS? raS motlhDaq ba'chugh SID, joDnIS Qel 'e' vIpIHbe'.

> jatlh, "ra'wI' qaDta'bogh
> mang'e' DaqIHpu', qar'a'? QuDHom Dajqu' taghmoHta' beqlI', vajar HoD. ghutar
> laghlI'mo' nom *veS* beq naQ ngejlI' quv rop'a'Hey."

(mu'tlhegh vIlaDchoHDI', ghutar laghlaw'lI' vay'.)

naDev lugh'a' «beq naQ»? qaq'a' «beq Hoch»?

> Hub'egh vajar. jatlh, "rop 'oHbe' quv'e'. batlh vangchu'ta' beqpu'wI'. quv
> nge'laHbe' vay' 'ej noblaHbe'."

(vaj chay' vay' quvmoHlu'?)

> jatlh Qel, "qapumbe', HoD. qanaD. DujvamDaq pIj qaS wanI'mey quvHa'. quv
> nge' net nIDbej."
> 
> "qaQoylaHchu'," jatlh vajar.

Duj naDHa'meH Qel tampu' ghoghDaj 'e' vIyajchu'.

> "batlhHa' vanglu'taHvIS quv chavbe'lu'."
> vIttlhegh neH jatlh vajar, 'ach pum yajlaH Qel. qaStaHvIS wanI'mey quvHa'
> vangbe'law'taH.
> 
> "latlh teS." jatlh Qel. tlhe''egh vajar 'ej latlh teSvaD jatlh Qel,
> "jIvanglaHDI' jIvang. SoghlI' vItoDta'. HeghlI' be'vetlh, pagh mIghchoHlI',
> 'e' vIbej vIneHbe'mo', waw' ropyaHDaq vIQayta'. Dach 'e' Sovpa' Sa',
> mamejmo' HotlaHbe' Sa'."

(luDI' qImyal, chaq «Qugh tetlh» lut qonnIS vay' 'ej bomnIS.)

> vajar merpu'. jatlh vajar, "chaq chovnatlhvetlh vIyajbe'pu'."

latlh mu' QaQ law' «chovnatlh» QaQ puS, 'e' vISIv.

> jatlh Qel Qugh, "Dayajpu'. bIghHa' 'avwI' SoHtaHvIS, yelwIyyItngan qama'vaD
> QaHwIj DaSuqta'. bIqub. Heghpa' qama' tam bepbe' HochHom." toH. Mahoun
> Qorghta'bogh Qel'e' ghaH Qugh'e'. rI'pu'bogh 'avwI' qawchugh Qel qaStaHvIS
> DISmey law', qubqu'law'.

vajar HoD qawpu' Qugh Qel 'e' ghovlaw' Hota'ro' Sogh. qublaw' je be'vetlh.

> "DaH DuQoylaHchu' je teSvetlh," jatlh vajar.
> 
> "maj. Hoch DaQoynISbogh DaQoylaw'taH, HoD," jatlh Qel. 

(cha'logh yajlu'mo' qanaDqu'. Which reminds me: Happy Canada Day, belatedly.)

> "latlh DaghelnIS'a'?"
> 
> "HIja'," jatlh vajar, "wa'leS qaStaHvIS megh qoSwIj wIlop jIH beqpu'wI' je.
> 'et tachDaq ghomuv. juppu' quv tIqem."

Hota'ro' mu'mey le' qaw vajar 'ej lo'. HoDDaj qeSchu' yaSvetlh.

> "SoHvaD ghorgh qaS megh?" jatlh Qel. DujDaq qaSbe'mo' jajlo', jaS jaj yaj
> vumwI'pu' pIm.

In case you missed it, I'll offer the option of putting {lu-} on {yaj}. I can accept an implicitly plural {jaj} if leaving it off was intentional.

> mon vajar 'ej poH per. loQ QongmeH poH mImnIS Qel 'ach jeS 'ej juppu' qem
> 'e' lay'.

QongDaq buSbe' neH. Do' yaH lonnISbe'.

> Sojpa'Daq ghom ghutar vajar je 'ej ghem SopchoH. Qu'Daj ta'lI'mo' Hota'ro'
> DachtaH, 'ach Qapla' chavta'mo' ghutar Seyqu'. chobDaq be'tlhar HungpIn je
> mu'mey qonpu' Hung qonwI'mey 'ej HoSghajqu'mo' QIn labqa'ta' bejwI'pu'

mu'mey labqa'ta' chaH qar'a'? QIn lulabqa'ta'chugh, QIn *lu*labqa'ta'.

> rInpa' may'. Hay'choHpa' Hung yaSpu', jatlhta' be'tlhar, "DujvamDaq ngoy'
> Hoch tlhIngan. toy'chu'be'chugh mochDaj, moch qaDnIS. Hoch ratlhbogh Qu'mey
> ta'chu'taHvIS yaS, Qu'vetlh potlh ta'be'chugh, tlhIngan wo' toy'Ha' yaS.
> tlhIngan wo' vItoy'." be'tlhar mu'mey ja'taHvIS ghutar, ghogh SeQ lo' 'ej
> bochtaH mInDu'Daj. qeylIS chut ja'bogh loD rur.

«qaqaD» 'oSchoHlaw' «tlhIngan wo' vItoy'.»

-- ghunchu'wI'



More information about the Tlhingan-hol mailing list