[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh wejmaH: <nepchu'qu'be'>

ghunchu'wI' 'utlh qunchuy at alcaco.net
Mon Jan 30 19:57:35 PST 2012


[paSqu'mo' QInwIj lut vIpoDmoHbe'.]

On Tue, Jan 17, 2012 at 8:56 AM, Robyn Stewart <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> jatlh Hung yaS Sagh, "vajar HoD, DaH Dujatlh qImyal Sa'. DuDor laghvam.
> pa'meyrajDaq 'aHraj lan vay'."
>
> "lu'," jatlh vajar. "mutlhej yaSpu'wI'."

The combination of suffixes {-pu'wI'} sendt my brain looking for a
verb {yaS}. I've been unable to soak in the language for entirely too
many days.

> ghutar Hota'ro' je nuD lagh. ne' Degh tuQtaH ghutar 'ej *veS* Sogh Degh
> tuQtaH Hota'ro'. loQ mIS lagh. jatlh "nItlhej latlhpu' 'e' ra'be' Sa'."

lutlhejbe' 'e' ra'be' je.

> jatlh vajar, "wIvwIj'e' 'oHmo'." ra'chu' ghoghDaj. ghu' laj lagh 'ej wej
> tlhIngan DorchoH.
>
> lojmIt tlhopDaq mev DorwI'. SaHtaH cha' 'avwI'pu'. nuHmeychaj chu'Ha'lu'pu'
> 'e' 'ol wa' 'avwI'. qImyal rI' latlh. Hung mIwmeyvammo' puQ vajar.[149]

DujvamDaq jItoy' jIH vIneHbe'. muberghmoH SunDaj.

> "yI'el," jatlhDI' qImyal, 'el vajar, Hota'ro' ghutar je.

pe'el jatlhbe''a'?

> QamDI' chevchuq 'etlh chuq.

wa'logh vIlaDDI' vIyaj. cha'logh vIlaDDI' jImIS. wejlogh vIlaDDI'
jIyajqa'. Doy' yabwIj.

> che'ron SuvwI'pu' Dalaw'. pa'Daq SaH wIy, De'wI', quS puS, raS,
> cha' 'avwI'pu', qImyal Sa' je.

Dach'a' toqvIr lung QIm Duq?

> Sa' lumerchugh Hota'ro' ghutar je, 'angbe'.
> jatlh, "buy' ngop, vajar HoD. SIbI' *Dugh* lajqang wo' vergh'a' yaH cha'maH
> cha', beqlIj DaQayqangchugh." mon qImyal. yayHom lopruplaw'.
>
> jatlh vajar, "juquvmoH qImyal Sa'. SoHmo' wo' toy'qa'laH *Dugh*.

bochmoHwI'.

> Do'Ha' yo' leH De'wI' vInaw'laHbe'pu' wej beq vIQaypu'.

narghlaw'pu' <-mo'>.

> SIbI' wIta'qang, wa' Duj toy'be'bogh raQpo' DaHIjqangchugh."
>
> vajar bej qImyal. jatlh, "wa' raQpo' HIjqang *veS*. De'wI'vam yIlo'." HaSta
> leghDI' vajar, qImyalvaD *Dugh* QayrupmoH.

QayrupmoH 'Iv?

> Duj naQ QaymoHchugh vajar vaj Duj
> toy'taH Hota'ro' ghutar je 'ej Duj Hutlh vajar. vajar ghaH raQpo'vetlh'e'
> 'e' Har qImyal. muj Sa'. HaStavetlh qIl vajar 'ej latlhmeyDaq De' ghItlh.



> jatlh, "Dugh HoD jIHtaH, Sa', 'ach Qo'noSDaq ropyaH qach vIghoSnISmo' Duj
> leH yaS wa'DIchwI', Hota'ro' Sogh." Hota'ro' qImyal je merba'ta' vajar.

nom num.

> jatlh qImyal, "Qotlhlu'pu'mo' DujlIj yaS Danum net chaw'be' 'e' DaSov, vajar
> HoD.

quntaHvIS qImyal SIqwI' joqmoH 'e' vIleghlaw'.

> QonoSlIj vIlaDpu' Sogh ghaH 'ach DItoDpa' yaS wa'DIch DagheSmoHbe'pu'."

tlhoy law' wotmey. mu'tlhegh luchevnISlu'.

> jatlh vajar, "yaj, Sa'. Heghpu'DI' 'ungya Sogh, yaS wa'DIch moj

The missing subject here makes the reader's job difficult. It took me
a while to deduce that {moj Hota'ro'}, and I'm still not fully sure
it's what you meant.

> 'ach vIjollu'mo' De' choqbe'law'pu' De'wI'. Do', wa'maH tup ret vI'olta'.

Do'bej.

> qaSpu'pa' wa' jaj vIqarmoHta'mo' mubchu'."

DaH chutvam vISov.

> nepchu'qu'be' vajar. Heghpu'DI'
> 'ungya, moch ghajbe'mo' wa'DIch ghaH.

wa'DIch ghaH 'Iv'e'? Hota'ro' Dapongpu'be'.

> SIbI' numbe'ta' vajar, 'ach ngoDvetlh SovnISbe' Sa'.

SovtaH Sogh.

-- ghunchu'wI'



More information about the Tlhingan-hol mailing list