[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh wejmaH: <nepchu'qu'be'>
ghunchu'wI' 'utlh
qunchuy at alcaco.net
Mon Jan 30 19:57:35 PST 2012
[paSqu'mo' QInwIj lut vIpoDmoHbe'.]
On Tue, Jan 17, 2012 at 8:56 AM, Robyn Stewart <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> jatlh Hung yaS Sagh, "vajar HoD, DaH Dujatlh qImyal Sa'. DuDor laghvam.
> pa'meyrajDaq 'aHraj lan vay'."
>
> "lu'," jatlh vajar. "mutlhej yaSpu'wI'."
The combination of suffixes {-pu'wI'} sendt my brain looking for a
verb {yaS}. I've been unable to soak in the language for entirely too
many days.
> ghutar Hota'ro' je nuD lagh. ne' Degh tuQtaH ghutar 'ej *veS* Sogh Degh
> tuQtaH Hota'ro'. loQ mIS lagh. jatlh "nItlhej latlhpu' 'e' ra'be' Sa'."
lutlhejbe' 'e' ra'be' je.
> jatlh vajar, "wIvwIj'e' 'oHmo'." ra'chu' ghoghDaj. ghu' laj lagh 'ej wej
> tlhIngan DorchoH.
>
> lojmIt tlhopDaq mev DorwI'. SaHtaH cha' 'avwI'pu'. nuHmeychaj chu'Ha'lu'pu'
> 'e' 'ol wa' 'avwI'. qImyal rI' latlh. Hung mIwmeyvammo' puQ vajar.[149]
DujvamDaq jItoy' jIH vIneHbe'. muberghmoH SunDaj.
> "yI'el," jatlhDI' qImyal, 'el vajar, Hota'ro' ghutar je.
pe'el jatlhbe''a'?
> QamDI' chevchuq 'etlh chuq.
wa'logh vIlaDDI' vIyaj. cha'logh vIlaDDI' jImIS. wejlogh vIlaDDI'
jIyajqa'. Doy' yabwIj.
> che'ron SuvwI'pu' Dalaw'. pa'Daq SaH wIy, De'wI', quS puS, raS,
> cha' 'avwI'pu', qImyal Sa' je.
Dach'a' toqvIr lung QIm Duq?
> Sa' lumerchugh Hota'ro' ghutar je, 'angbe'.
> jatlh, "buy' ngop, vajar HoD. SIbI' *Dugh* lajqang wo' vergh'a' yaH cha'maH
> cha', beqlIj DaQayqangchugh." mon qImyal. yayHom lopruplaw'.
>
> jatlh vajar, "juquvmoH qImyal Sa'. SoHmo' wo' toy'qa'laH *Dugh*.
bochmoHwI'.
> Do'Ha' yo' leH De'wI' vInaw'laHbe'pu' wej beq vIQaypu'.
narghlaw'pu' <-mo'>.
> SIbI' wIta'qang, wa' Duj toy'be'bogh raQpo' DaHIjqangchugh."
>
> vajar bej qImyal. jatlh, "wa' raQpo' HIjqang *veS*. De'wI'vam yIlo'." HaSta
> leghDI' vajar, qImyalvaD *Dugh* QayrupmoH.
QayrupmoH 'Iv?
> Duj naQ QaymoHchugh vajar vaj Duj
> toy'taH Hota'ro' ghutar je 'ej Duj Hutlh vajar. vajar ghaH raQpo'vetlh'e'
> 'e' Har qImyal. muj Sa'. HaStavetlh qIl vajar 'ej latlhmeyDaq De' ghItlh.
> jatlh, "Dugh HoD jIHtaH, Sa', 'ach Qo'noSDaq ropyaH qach vIghoSnISmo' Duj
> leH yaS wa'DIchwI', Hota'ro' Sogh." Hota'ro' qImyal je merba'ta' vajar.
nom num.
> jatlh qImyal, "Qotlhlu'pu'mo' DujlIj yaS Danum net chaw'be' 'e' DaSov, vajar
> HoD.
quntaHvIS qImyal SIqwI' joqmoH 'e' vIleghlaw'.
> QonoSlIj vIlaDpu' Sogh ghaH 'ach DItoDpa' yaS wa'DIch DagheSmoHbe'pu'."
tlhoy law' wotmey. mu'tlhegh luchevnISlu'.
> jatlh vajar, "yaj, Sa'. Heghpu'DI' 'ungya Sogh, yaS wa'DIch moj
The missing subject here makes the reader's job difficult. It took me
a while to deduce that {moj Hota'ro'}, and I'm still not fully sure
it's what you meant.
> 'ach vIjollu'mo' De' choqbe'law'pu' De'wI'. Do', wa'maH tup ret vI'olta'.
Do'bej.
> qaSpu'pa' wa' jaj vIqarmoHta'mo' mubchu'."
DaH chutvam vISov.
> nepchu'qu'be' vajar. Heghpu'DI'
> 'ungya, moch ghajbe'mo' wa'DIch ghaH.
wa'DIch ghaH 'Iv'e'? Hota'ro' Dapongpu'be'.
> SIbI' numbe'ta' vajar, 'ach ngoDvetlh SovnISbe' Sa'.
SovtaH Sogh.
-- ghunchu'wI'
More information about the Tlhingan-hol
mailing list