[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh loSmaH jav: <nIteb vang>
ghunchu'wI' 'utlh
qunchuy at alcaco.net
Mon Feb 20 09:06:47 PST 2012
On Sun, Feb 5, 2012 at 1:01 PM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> jatlh Mahoun, "bItlhIjtaHvIS bIqu'be'nIS. bItuHnIS. bIpujnIS. tlhIjtaHvIS
> vay' maqbe'. HeSpu' 'e' lIjqang latlh 'e' tlhob. SeQchu'chugh tlhIjwI' tor.
> mInDu' tIbejqu'Qo'. bIjatlhpu'DI' bIng yIbejchoH."
ngoy'mo' woghwI', vangnISba' woghwI''e'. pIchHa' latlh 'e' qapbe'
tIgh. ponmeH woghwI' tlhoS qoy'nISlaw'.
> yay' 'eSSIm. "chovaq'a'? jItorQo'!" Qaghpu'chugh toy'wI''a' tor.
> Qaghpu'chugh SuvwI' QamnIS 'ej HoS 'angnIS!
>
toH, naDev pImmoHwI' vItu'. vaj'e' bopbe' Yelwiet ghob.
> jatlh Mahoun, "bItornIS jIjatlhbe'. vIQIj neH. torwI' Da tlhIjwI'. muj 'e'
> chID."
>
> jatlh 'eSSIm, "tIy-'a-DIy-'In-SanvaD vIruch. yISuq."
I'm pretty sure there's no canon support for {ruch} having an object. The
"do it" gloss includes the "it" as part of the meaning. I think the
possibly ambiguous {yIruch} would have been preceded by {'e'} if it weren't
a no-object usage.
> Qochbe' Mahoun 'ej jabbI'ID yevmoH.
loSlI'ghach QoQ Qoychugh...nuq bop bom?
> yevHa'moHDI', maHun retlhDaq QamtaH Tiadynsan.
nuqDaq qaS? HoD pa'Daq Tia ghoS'a'?
> be' mInDu' bej 'eSSIm. yel Hol mu'mey jatlh ghIq bIng bejchoH. mughwI'
> chu'ta'DI' Mahoun jatlhqa', "qaghIjpu' 'e' vIHechbe'." bIng bejqa'. QIp mIw
> 'ach tay 'oHchugh tay pabqang. yay'law' chIjwI'. tay ta'Ha'pu' 'e' SIv
> 'eSSIm ghIq jatlh Tiadynsan, "bItlhIj 'e' vIlaj, 'eSSIm Duy."
maj. qaSpu' HeSHom, DaH 'e' lulIjlaH, qar'a'?
> jatlh 'eSSIm, "DulajmoH'a' pInlI'?"
>
> yev Tiadynsan, ghIq mon, "ghobe'. nIteb vIlaj. DutlhIjmoHta''a'?"
>
> jatlh 'eSSIm, "ghobe'. nIteb jItlhIj. mu'mey mughojmoHta' neH."
nIteb vang Tiadynsan. nIteb vang 'eSSIm. nIteb vang Hoch.
> jatlh Tiadynsan, "jurI'qa'DI' qararHa'be'."
>
chong. <'ej qara'qa'DI' mInwI' vIjormoHbe'.>
> mejpu'DI' chIjwI' jatlh Mahoun, "majQa'. SoHvaD Huj tIgh nov 'e' vISov.
> Data'chu'."
>
> jatlh 'eSSIm, "jIvumtaHvIS novpu'vaD jIQumnIS. jIQIpbe'. majatlhnIS.
> yIQol."
>
QumwI' HaSta lulo'taHvIS jatlhlaHbe''a'?
> jatlh Mahoun, "'eSSIm, yImaw'Qo'. wa' Hogh ret choHoH 'e' DanID. jIyIn 'e'
> vImaS. qacholqa' 'e' tuchqu' HungpInwI' 'ej vIneHbe'. mubItmoH qech'e'."
> jatlh 'eSSIm, "HungpInlI' yIqem. Hung nawlogh yIqem. HIghoS neH." jabbI'ID
> van 'eSSIm. Se' DaqtaH may'Duj 'e' yajbe''a' Mahoun?
>
toH. Daqlu' 'e' vIqelbe' jIH. 'ach 'eb jonbe'pu' 'eSSIm. maHoun HoHta' 'e'
nIDmo', tlhIjnIS. nom tay lIjpu''a'?
ghomDI' ghaHvaD torqa', chaq 'e' nab.
> qaSpu'DI' wa' rep jol Qoy 'eSSIm. lojmIt poSmoH. pawpu' wej
> yelwIyyItnganpu'. cha' loDpu' wa' be' je lutu'lu'. Dach Mahoun. Hung
> nawlogh ngeHta'.
>
ngeHta'qu'
> "e'Sem?" jatlh be'.
>
> DunHa' QIchDaj 'ach pongDaj ghovlaH 'eSSIm. jatlh "jIH. nuqneH?"
>
> "Farsajii HungpIn jIH," jatlh be'. "nuHmeylIj Dateyqangya'?" ra'be' 'ach
> jeQchu'. HujtaH QIch.
>
(vajarvaD jalthnISbe'jaj be'vam. not <teq> yajbej.)
> jatlh 'eSSIm, "SaHoHlaHchu' nuH vIHutlhtaHvIS 'e' boSovbe''a'?"
>
buQqa'pu' 'eSSIm Do'Ha'.
-- ghunchu'wI'
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://stodi.digitalkingdom.org/pipermail/tlhingan-hol/attachments/20120220/3814c257/attachment.html>
More information about the Tlhingan-hol
mailing list