[Tlhingan-hol] nuq bop bom: 'ay' wa'vatlh HutmaH wej: Sor Hap boSmeH - READ ME FIRST
Robyn Stewart
robyn at flyingstart.ca
Wed Jun 6 14:03:09 PDT 2012
At 14:08 '?????' 6/6/2012, you wrote:
>On Sun, May 20, 2012 at 7:54 PM, Qov <robyn at flyingstart.ca> wrote:
> > Sor Hap boSmeH
>
>DIS yIQDaq Sor Hap Samlu'chugh, chay' lI'?
lI'laH Sor Hap yIQ. lumeQ luneHbe'. bIrbe' DIS. Qum luneHbe'. Soj
luvutmeH tuj lulo'be'.
> > HurghtaHmo' DIS, poH lunoHlaHbe'chu'.
>
>(I swear that I'm not reading ahead.)
And I swear I'm about forty chapters ahead right now, not sneaking
one ahead to answer your questions.
> > Hoch luchchaj tlhappu'mo' pagh
> > Qaw'pu'mo' bIQtIq, tlhaqmey ghajbe'.[209]
>
>taHbe'chugh tlhaq HaHlu'pu'bogh, 'ut tlhaq chu'. QIv bIQ SIQlaHbe'bogh tlhaq.
tlhaq Segh'e' qengbogh tlhIngan yelwIyyItngan ghap vISovbe'. chaq
QumwI'mey lo' neH.
> > nuHmey ghajtaH 'eSSIm.[285] Mahoun
> > ghop rIQ nuD 'e' nID 'eSSIm 'ach Hurghchu'mo' Qatlh. jatlh Mahoun, "'oy'
> > vISIQlaH." Mahoun Dabe' Mahoun.
>
>muj 'eSSIm. reH Da'eghqu' Mahoun.
bIlugh. tlhIngan bIghHa'Daq 'oy' SIQ je, 'ach lutvetlh QoytaHvIS
'eSSIm buS'egh.
> > jatlh Mahoun, "maDo'. naDev law' bIQ QaQ.
> > tlhIlmey vImumlaH 'ach ngImbe'."
>
>bIQ neH 'empu' 'eSSIm 'e' vItul.
DISDaq ghoStaHmo' bIQ qay'be'law'.
> > wej bIQvetlh tlhutlhqang 'eSSIm. 'up qech,
>
>'upbe'law' yIntaHbogh Soj.
net Sov. ghaHvaD 'eyqu' yIntaHbogh Soj.
> > 'ach yIntaHmeH tugh 'ut 'e' yaj.
>
>jIyIntaHmeH tIq ghoDlu'pu'bogh vISopnISchugh, jIruch, 'ach ghaytan
>vuDwIj vIchoHbe'.
jar cha', jaj wa'maH loS tlhoS loDnalwI'vaD nay'vetlh vIvut. vIvutmeH
tuj vIlo' 'e' vInab 'ach jIvumnISmo' Ha'DIbaH ngevwI'vo' tIq
vISuqlaHbe'. SoHvaD vIjabbe'nIS 'e' vIqaw.
> > jatlh 'eSSIm, "qaStaHvIS loS jaj wutlhDaq maSo''eghlaHchu'taHbe'. bong
> > DISvam wISamta'. nejchu'chugh tlhIngan negh, SamlaH je."
>
>nejchu'chugh negh, bIQtIqDaq Sampu' DIS lutu'pa'.
loQ buDlaw neghvetlh, qar'a'?
> > jatlh Mahoun, "vaj pov tlhIngan nochmey. DujwIjvaD DIvI' nochmey nIv
> > vIDIlta'.
>
>jIHagh. DoghlaH DIvI' tIgh, 'ej QIplaH DIvI' ngoch, 'ach nIvlaw' DIvI' noch.
tlhochchuqbe'. tlhoS DughatlhDI' wo' HoSghaj QaQ Dapol 'ej qab
DapolHa'. QIpbe' Mahoun. noch nIv je'.
> > ghorDaq jaQHa'bogh tlhIlmey DItu'laH 'ach wutlh Ha'DIbaHmey not
> > DItu'." ghaytan nIv DIvI' noch cham 'e' Sovmo' 'eSSIm jangbe'. bomchoH
> > Mahoun ghIq mev. jatlh, "loQ matamnIS. yuQwIjDaq wa'logh tlhIlHalDaq 'op
> > tlhIlwI'pu' lujonlu'taHvIS bomtaHmo' Qoy vay' 'ej lutoDlu'. Qarghmey mach
> > veghlaH wabmey." Hurghmo' mon 'eSSIm 'e' leghlaHbe' Mahoun.
> > jatlhbe'nIStaHmo' Mahoun ghaHvaD Qatlhqu' poHvam.
>
>loQ loDnalDaj joy'lu' 'e' tIvlaw'.
'e' tIvbe''a' be'nallI'?
> > QubchoH 'eSSIm. loSleS ghungmo' pujchoHpu' 'eSSIm Mahoun je.[249] ngugh
> > QalnISlaHtaH Mahoun.
>
>'ej vIHtaHbogh bIQtIq 'omnIS. Qapbe'chugh, ghaytan qojvo' porghDaj
>pummoH pumbogh je bIQ.
>
> > DISDaq Soj nejchoH 'eSSIm. yavDaq tortaH 'ej ghop
> > nechmoHtaH. nItlhDu' bIngDaq vIHchugh vay' woH 'ej chopchoH. letchugh nagh
> > 'oH. charchugh lam ngogh 'oH. noghchugh ghew 'oH.
>
>charlaH je ghewmey. "Slimy yet satisfying."
'ach noghbe'chugh Heghpu', vaj 'up.
> > 'op ghewmey Sop 'eSSIm 'ej
> > MahounvaD HochHom nob.[211]
>
>Qubqu'.
>
> > yavDaq tlheghmeyHey lutu'lu' je. wa' luH 'eSSIm.
> > SIHqu'. wItlh. largh. mum. Sor Hap rur. mut ghovlaw'.[212]
>
>Doj. yuQ nov Sor 'oQqar wejwa' Sov. 'ach tej ghaH, 'ej tI buSlaw'.
>vay''e' SovnIS.
maj. 'eSSIm Sov Dayaj.
>(Sor vImumchugh, chaq cha' mut vIghov. le' "Ponderosa pine", 'ej
>ngeDqu' "Sassafras".)
chaq cedar vIghovlaH.
> > tlhegh chenmoHmeH
> > Sor wutlh 'ay'mey lo'laH 'eSSIm. lI'bej tlhegh.
DaH lI' Sor Hap yIQ 'e' Datu'.
> tIqwI' boSmeH Sor wutlh 'ay'
> > tlha'choH. ghoStaHvIS 'eSSIm langchoHtaH DIS. tugh 'och moj. loQ SaltaH.
> > 'aqroS jeqtaHmo' Sor 'ay'mey, mInDu' SoQmoH. burghDajDaj QotchoH 'eSSIm 'ej
>
><burghDajDaq>
>
>But I don't think "lie on her stomach" works that way in Klingon.
Funny. I had just changed it to chorDajDaq as I edited the typo, and
then scrolled down here.
> This
>is describing orientation rather than location. We have the
>{QongDaqDaq Qotbe' tlhInganpu'} example to tell us one valid location
>of {Qot}, and it isn't a body part. More relevantly, the ST5 notes
>render "Romulan women belong on their backs" as {DungDaq legh 'ej
>QotnIStaH romuluSngan be'pu'}, instead of using a more straightforward
>but apparently incorrect {DubDaq Qot}.
I remember that and do use it sometimes. Not sure why I didn't here.
Obviously the "legh" would seem silly in blackness, even though it
probably works fine as an idiom.
>I might use a phrasing similar to the ST5 sentence, or I might try
>{QotchoH 'eSSIm. yav Hot burghDaj},
Heh, I was just thinking of that, too.
> or {SaSchoH 'eSSIm...}.
>
> > tlhetlhmeH DeSqIvDu' lo'. loQ 'och waQtaH nagh. juSmeH 'och DopDaq ghoSchoH
> > 'eSSIm 'ej nagh juStaHvIS loQ nechmoH.
> >
> > pay' 'eSSIm DubDaq 'uychoH vay' 'ej 'eSSIm rechqu'moH.
>
>va. purlaHbe'chugh, jatlhlaHbe' 'ej Mahoun rItlaHbe'.
>DaH lImqa' net chaw''a'?
wa'leS DaSov. ('a bIloSnISbe').
- Qov
More information about the Tlhingan-hol
mailing list